Hải quân Trung Quốc đang tiến hành xây dựng một hạm đội tàu sân bay lớn thứ hai thế giới. Tuy nhiên, họ hiện đang thiếu máy bay cảnh báo sớm trên không (AEW), chiếc AEW sẽ gần giống với chiếc E-2C Hawkeye của Hải quân Mỹ.
Máy bay cảnh báo sớm AEW đầu tiên của Trung Quốc
Nguyên mẫu KJ-600 đã được phát hiện trong hình ảnh vệ tinh chụp sân bay của Tập đoàn Công nghiệp Máy bay Tây An tại Diêm Lương, Tây An, miền trung Trung Quốc. Đây là nơi nhiều máy bay nguyên mẫu lần đầu tiên được nhìn thấy. Chris Biggers, một chuyên gia tình báo phân tích hình ảnh, đã xác định chiếc máy bay mới trong hình ảnh vệ tinh thương mại do công ty ảnh vệ tinh Planet Labs cung cấp.
Mặc dù đây là những hình ảnh đầu tiên về nguyên mẫu, nhưng bằng chứng về chương trình KJ-600 đã được ghi nhận trước đó. Một mô hình máy bay đã được phát hiện trong tháng 8 năm 2018 trên một hàng không mẫu hạm bê tông quy mô đầy đủ tại Vũ Hán. Cơ sở huấn luyện này được Hải quân Trung Quốc sử dụng để thử nghiệm cách bố trí trên boong tàu sân bay.
Cấu tạo của máy bay phát hiện cảnh báo sớm
Và Tập đoàn công nghiệp Tây An trước đây đã thử nghiệm máy bay JZY-01 AEW. Phiên bản này dựa trên máy bay vận tải Xian Y-7. Bản thân máy bay Y-7 hai động cơ dựa trên máy bay Antonov An-24 nổi tiếng. Nó được nhiều người xem như một minh chứng cho KJ-600, tương tự như JZY-01 nhưng nhỏ gọn hơn và nhìn chung tinh tế hơn.
Theo Forbes, cách bố trí, kết cấu KJ-600 rất giống với dòng máy bay E-2 Hawkeye của Hải quân Mỹ. Chúng đều là máy bay hai động cơ phản lực cánh quạt với đôi cánh thẳng dài được gắn trên cao có thể gấp lại để cất giữ trên tàu sân bay. Chúng có thân tương đối nhỏ, chỉ đủ lớn cho phi hành đoàn từ 4 đến 6 người. Radar được đặt trong một đĩa lớn hình mái vòm trên thân máy bay. Cuối cùng, phần đuôi được chia thành nhiều bộ ổn định dọc nhỏ hơn, giống như máy bay ném bom trong Thế chiến thứ hai.
Cách bố trí của hai máy bay hầu như giống hệt nhau, đến mức khả năng nhận dạng máy bay có thể là một thách thức trong tương lai. Hawkeye là một thiết kế đã được kiểm chứng, bay lần đầu tiên cách đây 60 năm và vẫn đang được sử dụng trên các tàu sân bay của Mỹ và Pháp.
Đây có thể là một trường hợp qua chức năng mà dẫn đến hình thức, mặc dù có thể có chút nghi ngờ rằng Hawkeye là nguồn cảm hứng cho KJ-600. Hoặc đó có thể là sao chép của chiếc Yakovlev Yak-44 của Nga, từng được dự định cho hoạt động trên các tàu sân bay của Liên Xô.
Ảnh vệ tinh hé lộ máy bay AEW
Người ta vẫn chưa biết liệu radar trên nóc KJ-600 có thực sự quay hay không. Một giải pháp thay thế là có ba hoặc nhiều mảng cố định cùng bao phủ theo mọi hướng. Trung Quốc sử dụng cả hai cách tiếp cận trên các máy bay khác nhau. Nhưng các hình ảnh vệ tinh chỉ cho thấy một đoạn rìa phía trước tối hơn. Điều này cho thấy đây là một mảng radar duy nhất, về mặt logic phải xoay để bao quát 360 độ. Cấu hình radar chính xác có thể được xác nhận trong các hình ảnh trong tương lai.
Ngoài ra còn có một dấu hỏi là liệu KJ-600 có thể hoạt động từ hai tàu sân bay đầu tiên của Trung Quốc hay không, bởi vì chúng sử dụng kiểu phóng máy bay nhảy cầu thay vì máy phóng, vì vậy máy bay chỉ có thể cất cánh bằng sức của mình.
Nhưng chiếc máy bay AEW bản địa đầu tiên của Trung Quốc sản xuất là có thật. Đây được coi là một bước phát triển và bước nhảy vọt về năng lực của Hải quân Trung Quốc. Cùng với các tàu sân bay mới và các phương tiện hoạt động mới, đó là một phần của sự thay đổi sức mạnh hải quân của Trung Quốc.
Biên dịch/ Ngọc Hiền
Source: forbes.com